Het is vandaag donderdag. Op de donderdag gaan we vaak een winkel bezoeken. Gedreven als ik ben om jouw mening hoog in het vaandel te laten staan qua winkelkeuze, pak ik de ipad. Ik ben erachter dat hoe beter jij jouw mening kan geven, hoe beter jouw gedragingen zijn. Dus laat ik je kiezen tussen de HEMA en de IKEA. Je kijkt me blij aan, want jij, lieve Michael, weet dat ik jou wat ga vragen. Jij bent Michael en jij hebt een mening! Ik geef de beide winkels in, in een communicatieapp en je kiest duidelijk voor de HEMA. Dat je dat echt kiest zie ik aan de manier hoe je het HEMA icoontje induwt. Je laat je ogen glijden van het ene icoontje naar het andere en duwt heel bewust op het icoontje van de HEMA. Het is een keuze.
Om die keuze door jou te laten maken ruim ik tijd in. En heb ik ook al heel veel tijd ingeruimd. Want om op zo’n punt te komen, weet ik, hebben we een hele weg moeten afleggen. Maar dan heb je ook wat. Ik laat mijn gedachten gaan over alles wat ik lees over gedrag, gedrag wat niet strookt met wat aangepast is volgens de maatschappelijke norm. Allerlei namen zijn hierop van toepassing als: Ongewenst gedrag, niet aangepast gedrag, lastig gedrag, moeilijk gedrag enzovoort. Maar waar hebben we het hierover? Michael, mijn lieve non verbale kanjer kan inderdaad laten zien dat hij begrepen wil worden. Want, niet gesproken betekend niet dat hij geen mening heeft. Dat begrip zit er wel. Ik stel me voor dat ik zomaar vanuit het niets volledig tegen mijn wil naar een vakantieland moet waar ik helemaal niks aan vind, bijvoorbeeld 1 met veel bergen. Terwijl ik het elders veel leuker vind. Geef mij maar de zee en de zon!! Ik zou echt een keuze willen hebben!!! En als ik dan toch naar de bergen gaan zou dit voelen als dwang en zou ik mij ernstig verzetten. Hoe heet dat dan als ik mij verzet?
We gaan. Je roept “JIJJUHHHHHHHHHH”!!” Ik pak er nog even een andere app bij. 1 waarin ik kan laten zien wat de volgorde is van wat wij gaan doen. En die eindigt met een plaatje van onze auto waarin we naar de HEMA gaan rijden. Ik zie begrip maar bovenal ervaar ik het gevoel van gehoord worden door jouw persoon. Je kijkt vol verwachting. En in onze dorpskern aangekomen klim je direct uit de auto en beginnen wij onze tocht naar de HEMA. Thuis heb ik je al laten kiezen of je koffie of thee wil gaan drinken en dat word koffie. Dus roep ik: “Lieverd, we gaan naar de HEMA en drinken daar koffie!!!!!”
Bij de HEMA aangekomen blijkt de koffiegelegenheid gesloten te zijn. En nee, je raakt niet in paniek. Ik weet dat doordat jij je gehoord voelt ik iets kan uitleggen, namelijk dat de deur van de HEMA dicht is. Ik kijk je aan en zeg: “Voel maar aan de deur.” Dat doe je en de constatering dat de deur dicht is dringt tot je door. Ik neem de tijd. Tijd nemen doet wonderen bij een mooi mens zoals jij. Ik zeg: “Dan gaan we ergens anders wat drinken.” Ook al kan ik niet helemaal met zekerheid zeggen of je dit snapt, je reageert goed en loopt met mij naar een andere gelegenheid. Je vind het hier een goed plan, dat blijkt uit alles. Hier ben je al eens eerder geweest!!
We zitten aan een tafel en ik bestel dus koffie. In een opwelling bestel ik een 12 uurtje. Zonder dit met jou te overleggen. Het bestaat uit soep en nog wat zaken maar niet de bekende patat en kroket die je anders eet. Ik ben benieuwd. Eigenlijk is het wel leuk om jouw nieuwsgierigheid te prikkelen. En ik weet dat ik dat nu kan doen omdat we er een spel van maken waarin jij mag kiezen wat je eet en of je het wel of niet lekker vind en het dus wel of niet wil eten. Je bent ook echt benieuwd, ik zie je belangstellend in het rond kijken. Het 12 uurtje komt eraan. Ik kijk mijn ogen uit en jij ook. Soep, geitenkaas, brie met walnoten, geroosterde broodjes en tonijnsalade. Oei, dat is wel heel veel anders dan patat en kroket, jouw lievelingseten. Maar je blijft alles observeren met rustige en nieuwsgierige ogen. Langzaam begin je aan jouw soep. Die gaat erin, net als de koffie. Ik zeg: “Dat is wel heel anders dan anders Michael!” Maar je vind het leuk. Legt de dingen die je niet wil terzijde of duwt ze weg. Voor jou geen geitenkaas of brie. De geroosterde broodjes vind je top.
Hardop spreek ik uit dat we dan de volgende keer toch maar weer brood met kroket en friet bestellen. En laat dat nou gehoord worden door de mensen aan een andere tafel. De mijnheer en mevrouw aan die tafel richten het woord tot ons. Of ik zijn begeleider ben? Of….”Ja”, zeg ik, “Ik ben zijn moeder.” Ze vinden het prachtig dat ik hem al die keuzes geef. En ze hebben een oplossing. De mijnheer verteld dat hij teveel brood met kroket heeft en Michael mag wel een helft hebben van zijn broodje. Mijn dag is goed!!!!! Ik hou van mensen en al helemaal als ze zoiets willen doen voor mijn lieverd. De man snijd manmoedig een stuk brood met kroket af en geeft het aan Michael. En Michael eet het met smaak op. De mijnheer en mevrouw en ook ik constateren dat hij dit echt veel lekkerder vind dan de kazen voor zijn neus. Maar door al die keuzes, die hij vandaag aankan, is zijn wereld weer een beetje gegroeid.
Ik praat nog even met de vriendelijke mensen en zij weten mij met zekerheid te vertellen dat Michael niet vol was van al het eten maar gewoon veel liever kroket heeft. En ja, mooi vinden ze hoe hij de gelegenheid krijgt om te exploreren. En ik vind dat natuurlijk echt leuk om te horen.
Ik vraag een kartonnen bakje en neem de kazen mee naar huis. Voor mij de volgende keer een broodje zalm. Ik ben eigenlijk ook niet zo van al die vette kazen. We gaan nog even naar het park en daarna naar huis.
Waarom ik dit stukje schrijf. Omdat ik communicatie het aller belangrijkste ingangspunt vind bij mensen, welke mensen dan ook. Ik ken een jongetje die niet kan bewegen en in een rolstoel zit. Zijn moeder praat met hem en hij met zijn moeder. Ik versta het niet, maar volgens mij is het de taal van de liefde. Michael kan non verbaal aangeven wat hij wil. Mensen die wel kunnen praten communiceren regelmatig niet waardoor de meest vreemde Babylonische spraakverwarringen kunnen ontstaan. Met alle gevolgen van dien. Waar we bij kwetsbare mensen mee moeten uitkijken is dat ze geen onterechte sticker opgeplakt krijgen: LASTIG PERSOON, ONACCEPTABEL GEDRAG. De tijd nemen doet wonderen als het gaat om communiceren, het oprecht proberen te begrijpen van die ander, de ander de gelegenheid geven om te exploreren geeft weer input aan het gesprek, met of zonder woorden.
Ieder mens verdiend het om gehoord te worden!
De wereld is mooi met jou erin!
Het was een mooie dag!!