Het is woensdag, de dag voor het kopen van jouw overheerlijke loempia’s. Ik ben erop getraind, wetende dat die loempia structuur geeft aan jouw week. Woensdag gehaktdag????? Welnee, Woensdag, loempiadag. Ik ben zelfs zo getraind dat het even niet meer bij me opkomt dat jij weleens geen zin kan hebben in een loempia. Heel onwaarschijnlijk, maar toch, een mogelijkheid.
Getraind als ik ben in jou observeren per millimeter, doe ik een stapje achteruit. Je zit daar op de bank en hangt volledig onderuitgezakt vol in de kussens. Ik ga eens naast je zitten. Ik pak je hand en kriebel je een beetje op je hand. Je kijkt me aan. Lachend, vragend, bijna wetend. Ja, je weet dat jouw mamma zoekende is. Je kent mij net zo goed als ik jou.
Ik kom tegenover je zitten en zeg langgerekt: “Haiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.” En gelijk probeer ik je overeind te krijgen. “Loempia”, roep ik enthousiast. Maar jij denkt er anders over. Je pakt mijn handen stevig vast en boort je bruine ogen diep in de mijne met een: “Ho ho mam, echt waar niet.” Ik ben met stomheid geslagen. Pak jouw communicatieapp PictoBuddy erbij en laat nog eens een vette foto van overheerlijke loempia’s zien. Geen reactie. Wel een nog beslistere uitgezakte houding in de kussens.
Ik doe een duidelijke stap terug. Ik laat je kiezen: “Boekje lezen of t.v. kijken?” Je pakt het boek en duikt erin. Even later ga je naar de wc. Je moet echt supernodig. Maar wil nog niet weg. Ik bedenk dat je misschien geen zin hebt in loempia’s? Patat dan? Maar ook daar reageer je niet op. Niet op spraak, niet op beeld. Wel met een blik van duidelijke desinteresse waar je mij mee aankijkt.
Tsja en daar zit je dan. Uitgebreid in de bank, boek in de aanslag, volledig in beslag genomen door jouw zoekboek. Je kijkt me een soort van dankbaar aan en ik besluit dat het een goede dag is om eens wat achterstallige dingen te gaan doen. Ik ga uit het loempiapatroon en jij zit in jouw bubbel met boek en zonder loempia’s. Wat een rust.
Ik eindig mijn verhaal met de moraal dat je als begeleider, ouder van een mens wat zo afhankelijk is/lijkt van patronen, toch goed mag blijven kijken wat hij of zij echt nodig heeft. Is het handhaven van een patroon iets wat dienend is voor de beperkte mens of voor jou als begeleider? Natuurlijk is het over het algemeen heel fijn en ook nodig om vaste patronen te hebben. Zeker voor mensen als Michael, die er herkenning uithalen en dat bied rust. Maar toch, overregulatie ligt op de loer. En om daar alert op te zijn is zo waanzinnig belangrijk.
Want geaccepteerd en goed gedrag begint met begrip. En ook al zorgen structuur en patronen hiervoor, als dit een keer niet zo is en het word niet herkend, dan voelt bijvoorbeeld Michael zich niet gehoord. En dan kan het gedrag zomaar de andere kant opschieten. En hoe vaker dit gebeurd, hoe strakker het patroon van weerstand en hoe lastiger het is om die eruit te krijgen.
Mijn lieverd ligt nu heerlijk op de bank en ik heb mij gerealiseerd dat we in het weekend 10 km met hem gelopen hebben. Zo’n wandeltocht door natuur en langs zo’n stoffig café waar hij bejubeld word door mensen die kaartjes knippen voor de controle : “Wauw, wat GOEOEOEOEOED!” En ook naar ons: “Dat jullie dat kunnen, zo mooi om te zien.” We nemen de complimenten altijd collectief in ontvangst met een grote grijns. Wij vinden het vanzelfsprekend om het samen te doen en Michael ook. Maar toch, het doet ons goed gezien te worden. En Michael, die is daar echt wel even enorm moe van, van zo’n top prestatie, want dat is het. Dus, we doen het lekker rustig aan. Zo’n realisatiemoment heb ik meestal als Michael uiteindelijk in die ruststand zit en ik mijn eigen dingen doe
Conclusie: door mijn stap achteruit ging ik de zoektocht aan in Michaelland. En ik kwam erachter wat eraan de hand was, Michael voelde zich gehoord en maakte duidelijk wat hij niet maar vooral wat hij wel wilde. Ik gaf hem hiervoor de mogelijkheden en hij pakte die mogelijkheden. Met heel zijn wezen reageerde hij hierop en zit nu fijn te lezen. Hij voelt zich duidelijk gehoord. En is dat nou niet wat alle mensen graag willen?